Jarðskjáltavirkni í Öskju nokkuð jöfn frá áramótum
Jarðvísindamenn Veðurstofunnar rýndu í virkni eldstöðva landsins á reglulegum yfirlitsfundi
Mánaðarlegur langtímaeftirlitsfundur vegna jarðvár var
haldinn í vikunni. Fundinn sitja jarðvísindamenn Veðurstofu Íslands og rýna
gögn síðasta mánaðar til að meta þróun í virkni eldstöðva, ásamt því að
yfirfara vöktunarstig Veðurstofunnar fyrir eldfjöll. Á fundinum var athyglinni
sérstaklega beint að Öskju og Kötlu.
Virkni í Öskju nokkuð jöfn frá áramótum
Jarðskjálftavirkni við Öskju jókst greinilega við upphaf landriss í ágúst 2021. Í desember dró aftur aðeins úr virkninni og hefur hún haldist jöfn síðan þá. Þó má sjá að virknin hefur verið umfram bakgrunnsvirkni sem mældist áður en landris hófst . Engin skýr merki eru um mikla breytingu á landrisi. Öskjuvatn hefur lagt aftur eftir kuldatíð síðustu vikna sem sýnir hversu síbreytilegt umhverfið við Öskju er. Áfram er fylgst náið með eldstöðinni.
Línuritið sýnir uppsafnaðan fjölda jarðskjálfta yfir 1,0 að
stærð í Öskju frá janúar 2021. Greinileg aukning sést í ágúst og september 2021
þegar landris hófst á svæðinu. (Línurit úr skjálftavefsjá Veðurstofunnar ). Smelltu á myndina til að sjá hana stærri.
Gervihnattamynd tekin 12. mars sem sýnir ísilagt Öskjuvatn eftir kuldatíð síðustu vikna. Vatnyfirborð í Víti er þó áfram íslaust. (Mynd: Copernicus (Sentinel-2)
Aukin jarðskjálftavirkni í Kötlu, en vöktunarstig óbreytt.
Jarðskjálftavirkni í Kötlu hefur aukist síðustu mánuði og frá síðastliðnu hausti hafa ríflega 20 skjálftar yfir þremur að stærð mælst í eldstöðinni. Stærsti skjálftinn var í nóvember 2022 og var 3,9 að stærð.
Dæmi eru um að jarðskjálftavirkni hafi aukist tímabundið. Síðast gerðist það á tímabilinu frá júlí 2016 fram til ágúst 2017. Á því tímabili mældust hátt í 60 jarðskjálftar yfir þremur að stærð og fjórir þeirra voru yfir fjórum að stærð. Stærsti skjálftinn mældist í ágúst 2016 og var 4,7 að stærð.
Gögn
benda til þess að jarðhitavatn hafi lekið í Múlakvísl um mánaðarmótin febrúar –
mars. Þá mældist há rafleiðni í ánni og jarðhitagas mældist við Láguhvola sem
er nærri Kötlujökli þar sem Múlakvísl á upptök sín. Jarðhitavatnsleki eins og
sá sem mældist um mánaðarmótin er reglulegur atburður í Múlakvísl og er hluti
af hefðbundinni virkni í Kötlu. Engar mælanlegar breytingar eru á jarðskorpuhreyfingum.
Út frá þeim gögnum sem farið var yfir á fundinum er ekki talin ástæða til að breyta vöktunarstigi fyrir Kötlu, en náttúruvárvakt Veðurstofunnar fylgist grannt með eldstöðinni sem og öðrum eldstöðvum landsins allan sólahringinn alla daga ársins.
Skjálftar yfir 3,0 að stærð í Kötlu síðan janúar 2022. (Kort úr skjálftavefsjá Veðurstofunnar ). Smelltu á myndina til að sjá hana stærri.
Grafið sýnir skjálfta yfir 3,0 að stærð í Kötlu síðan janúar
2022. Þarna sést að virkni hefur aukist síðan haust 2022. (Grafið er úr skjálftavefsjá Veðurstofunnar ). Smelltu á myndina til að sjá hana stærri.
